Kalender

Petr Popelka, dirigent

Alexandre Kantorow, piano

Wagner - Eine Faust Ouvertüre

Liszt - Pianoconcerto nr. 2 in A

Schumann - Symfonie nr. 3 in Es, opus 97, 'Rheinische'

Het had een hele symfonie moeten worden, maar die is er nooit gekomen. Het bleef bij een ouverture, die nu wordt beschouwd als Richard Wagners belangrijkste instrumentale compositie. Dirigent Hans von Bülow beschreef het onderwerp van deze ouverture als “lijden van algemeen menselijke inhoud”. In 1872 schreef Tsjaikovski: “De Faust Ouverture is Wagners beste compositie en tegelijkertijd één van de meest uitmuntende werken van de Duitse symfonische literatuur.”

“Je kunt in dit concerto niet spreken van afzonderlijke ‘bewegingen’. Ik gebruik liever de term 'delen'. Het middendeel is prachtig, vooral de cellocantilene – hoe de cello en piano communiceren, hoe opera-achtig het geheel is. Ik denk dat Joan Sutherland dit ook zou kunnen zingen. Het is een prachtige belcanto passage, die zeker voortkomt uit Liszts sympathie voor Italië.” Dit is wat Francesco Piemontesi zegt over Franz Liszts Tweede Pianoconcerto dat de componist opvatte als een eendelig "symfonisch concerto", zoals de oorspronkelijke titel van het werk laat zien: "Concert symphonique". Twee jaar na het Eerste Pianoconcerto in Es-groot ging in 1857 het Tweede Pianoconcerto in A-groot in première. In tegenstelling tot het Eerste laat dit werk de meer lyrische, gevoelige, romantische kant van Liszts karakter zien, zonder dat het aan temperament ontbreekt. Klassepianist Alexandre Kantorow, die in 2019 bij ons als solist te gast was met het Mariinski Orkest, heeft zijn strepen in dit repertoire meer dan verdiend. Zijn opnames van beide pianoconcerti gelden als de referentie. Wanneer dit toptalent speelt, duid je dit met stip in je agenda aan.

De Rijn loopt als een rode draad door Schumanns leven. Zijn gelukkigste en donkerste momenten beleefde hij in het Rijnland. Hij werd er verwelkomd als een gevierd componist en dirigent. Later, geplaagd door psychoses, wierp hij zichzelf in de rivier. Zijn Derde Symfonie dateert uit een positieve fase in zijn leven. Toch zijn ook hier sterke stemmingswisselingen merkbaar. De rustige stroming van de rivier, de gestage beweging van een stoomboot, de feestelijke sfeer van het Rijnland, Schumanns eigen euforie. En er is nog een anekdote rond deze symfonie, die Schumann in een enorme creatieve razernij binnen één maand componeerde: de plechtige indruk van de Dom van Keulen zou hem geïnspireerd hebben tot het schrijven van het langzame vierde deel; dit klinkt eerbiedig, broederlijk, maar ook wat dreigend! Logisch dat we juist aan het WDR Symfonieorkest uit Keulen gevraagd hebben om met dit meesterwerk zijn visitekaartje bij ons af te leveren.